५ चैत्र २०८०, सोमबार | Tue Mar 19 2024

मौसम अपडेट

नेपाली पात्रो

विदेशी विनिमय दर अपडेट

राशिफल अपडेट

सुन चाँदी दर अपडेट

Title

टीकापुरमा बायोग्याँस प्लान्टः फोहोर मोहोर मात्र होइन, धेरै थोक हो

अहिले टीकापुरको वडा नं. १ र २ का ५५ घरलाई सस्तो दरमा ग्याँस बितरण गर्न थालिएकाे छ ।



कैलाली । धेरै जनसंख्या भएको नगरपालिकाहरूका लागी फोहोर व्यवस्थापन टाउको दुखाईको बिषय बनिरहेको छ । देशभरका २ सय २९ मध्ये अधिकांश नगरपालिकामा डम्पिङ साईट छैन ।

डम्पिङ साईट भएका नगरपालिकाहरूले पनि उचित तवरले फोहोर व्यवस्थापन गर्न सकेका छैनन् ।

तर कैलालीको टीकापुर नगरपालिकाले भने फोहोर व्यवस्थापन गरि ग्याँस उत्पादन गरिरहेको छ । साथै प्रांगारिक मल पनि उत्पादन गर्न थालेको छ ।

नगरपालिकाले वडा नं. ५ मा २ सय घनमिटर क्षमताको बायोग्याँस प्लान्टको निर्माण गरेको छ । यस प्लान्टबाट अहिले ५५ घरधुरीले खाना पकाउने ग्याँस उपभोग गरिरहेका छन् ।

“१ सय १० घरधुरीलाई प्लान्टबाट निस्किएको ग्याँस बितरण गर्ने लक्ष्य राखिएको छ । अहिले टीकापुरको वडा नं. १ र २ का ५५ घरलाई सस्तो दरमा ग्याँस बितरण गर्न थालिएकाे छ,” नगपालिकाका इञ्जिनियर नवराज जोशीले भने, “साथै, प्राङ्गारिक मल उत्पादन गर्न कुहिने र नकुहिने फोहोर छुट्याउने सेड बनाएका छौँ । डस्वीनहरूको टेन्डर गरिसकिएको छ । फोहोर बोक्ने ट्रक खरिद भइसकेको छ ।”

यसैगरि बेबारिसे छाडा पशु चौपायका लागी ‘सामुदायिक चौपाय केन्द्र’ को निर्माण पनि थालिएको छ । केन्द्रबाट निस्किएको गोबर र गहुँतलाई पनि प्लान्टमा जडान गरिएको छ । नगरपालिकाले पशु चौपाय छाडा छोड्नेको पहिचान गरि जरिवाना पनि गर्न थालेको छ ।

टीकापुर नगरपालिकामा सबैभन्दा धेरै जनसंख्या भएको ठाउँ वडा नं. २ हो । त्यसबहेक अहिले वडा नं. १ को पनि फोहोर प्लान्टले व्यवस्थापन गरिरहेको छ । भविष्यमा अरू वडाहरूको पनि फोहोर व्यवस्थापन गर्ने जोशीले जानकारी दिए ।

“बायोग्याँसको उत्पादन र प्रयोगले काठ दाउराको खपतबाट हुने वातावरणीय क्षतिलाई न्यून गरेको छ । सिलिन्डरको ग्याँस किन्न पैसा बाहिरने क्रम न्यून भएको छ । चुल्होमा काम गर्ने महिलाहरूलाई सहज भएको छ,” जोशीले भने, “वायोग्याँस प्लन्टले फोहोर व्यवस्थापन, वातावरण संरक्षण, गरिबी निवारण, छाडा पशु चौपाय व्यवस्थापनमार्फत दुर्घटना न्यूनीकरणको प्रयासलाई सहयोग पु-याइरहेको छ ।”

यसअघि फोहोर व्यवस्थापनमार्फत बायोग्याँस र प्राङ्गारिक मल उत्पादन गर्न नगरपालिका र वैकल्पिक उर्जा प्रर्वद्धन केन्द्र (एईपीसी) ले उक्त प्लान्ट स्थापना गरेको थियो । उक्त प्लान्टलाई दीगो राख्न भने प्रदेश तथा स्थानीय शासन सहयोग कार्यक्रमको नवप्रर्वतन साझेदारी कोष (आईपीएफ)ले सहयोग गरेको छ ।

प्लान्टमा नगरपालिका र आईपीएफले २ करोड १४ लाख रुपैयाँ विनियोजन गरेका छन् ।

प्लान्ट एक, फाईदा अनेक

टीकापुरको बायोग्याँस प्लन्टमा अहिले दैनिक २ हजार केजीसम्म फोहोर व्यवस्थापन हुँदै आएको छ । यो प्लान्ट मात्रै थिएन भने दैनिक २ टनका दरले बार्षिक ७ सय टनभन्दा बढी फोहोर थुप्रिने थियो ।

व्यवस्थापन नै नभए पछि कुहिने र नकुहिने फोहोर छुट्टिने अवस्था रहँदैन थियो । यसले स्थानीयवासीको स्वास्थ्य र वातावरणमा गम्भीर असर पार्ने निश्चित थियो ।

प्लान्ट सञ्चालन पछि फोहोर व्यवस्थापन त भएको छ नै, त्यो सँगै भान्छामा दाउराको सट्टा ग्याँस प्रयोग हुन थालेको छ ।

यसले वतावरण संरक्षणमा योगदान दिएको छ भने भान्छामा काम गर्ने महिलाको स्वास्थ्यमा सकरात्मक प्रभाव देखिँदैछ । यसैगरि सिलिन्डरको ग्याँस किन्ने बाध्यता हटेको छ, जसले भान्छको ग्याँसका लागी टीकापुरबाट पैसा बाहिरिनेक्रम घटेको छ ।

आयोजनाले बजार क्षेत्रमा छाडा पशु चौपाय व्यवस्थापन गरि दुर्घटना र ट्राफिक जाम न्यूनीकरण गर्न सफल भएको छ । साथै सामुदायिक चौपाय केन्द्रबाट निस्किएको गोबर र गहुँतलाई समेत प्लान्टमा प्रयोग गरिएको छ ।

“एउटै प्लान्टबाट धेरैभन्दा धेरै फाईदा लिन सक्ने भएकाले यो प्लान्टलाई नवप्रर्वतनकारी आयोजना घोषणा गरिएको हो,” जोशीले भने ।

प्रकाशित मिति : ९ जेष्ठ २०८०, मंगलबार ००:००